Bán chữ thư pháp không phải ai cũng làm được

Thư pháp Dương Minh Hoàng - Một nhà thư pháp gia có đủ Tâm - Tài - Đức

Nghề viết chữ thư pháp từ lâu đã được nhiều người biết đến như là một trong những nghề cao quý, không phải ngẫu nhiên mà mỗi dịp tết đến xuân về là người ta lại tìm đến các ông đồ, các nhà nho để xin cho mình một con chữ thật hợp với bản thân, mang lại may mắn cho gia đình, bè bạn. Đối với những ai chưa biết thư pháp Việt là gì, thì có thể tạm hiểu rằng thư pháp chính là những người sử dụng bút lông để viết chữ. Với những kỹ năng bút pháp riêng biệt, những người nay có thể thể hiện những con chữ ký tự La tinh lên các chất liệu khác nhau, có thể là giấy, có thể là đá, nhưng tựu chung lại các chữ ấy đều tuân theo một bố cục, một chương pháp nhất định mà không phải ai cũng có thể làm được. Như tôi đã giới thiệu với các bạn trong bài viết trước. "Hãy cảnh giác với những dịch vụ viết thư pháp trên mạng" thì chúng ta sẽ dễ dang thấy rằng một người bình thường cũng có thể cầm bút viết nguệch ngoạc lên giấy và gọi đó là thư pháp để đi lừa phỉnh thiên hạ. Để làm được cái nghề này, trong bài viết hôm nay, tôi xin chỉ ra một số quan điểm của cá nhân để cho quý độc giả thấy rằng không phải ai cũng làm được ông đồ, và không phải ai cũng có thể đem chữ đi bán.

1. Nghề bán chữ kiếm tiền, trước hết phải có cái tâm sáng

Chẳng những thế, người viết chữ phải luôn luôn tâm niệm trong đầu rằng 'Tất cả những gì ta học được, phải phục vụ khách hàng là trên hết" chữ không phải là kiểu "Cứ bán đi, khách hàng không biết đâu mà lo". Đối với những ai chơi chữ, hàng năm, việc xin chữ đầu xuân là một hoạt động diễn ra liên tục, có truyền thống và bề dày lịch sử, nếu năm nay người ta đến xin chữ bạn, thì cũng có thể năm sau họ sẽ lại đến. Và nếu như những người bán chữ thư pháp không có cái tâm trong, trí sáng, không làm hết sức lực của mình, mới có một số vốn kinh nghiệm ít ỏi mà cũng dám ra để xin chữ thì thật sự cũng chỉ làm cho người khách nhận về những tác phẩm xấu, mà năm sau khi quay trở lại, thứ họ mang theo chắc không phải là tiền bạc, mà là gậy gộc để đuổi bạn đi.

Tôi đã chứng kiến nhiều người khi viết chữ cho khách, vì việc phóng tay quá trớn thành ra viết chữ Chí thành chữ Chó và bị khách chửi cho một trận tơi bời.

2. Cứ nghĩ rằng viết thư pháp là hay ho lắm

Nhiều người nghĩ rằng việc ngồi ở một góc, giả bộ thanh cao, đạo mạo là có thể bán chữ kiếm tiền. Điều đó hoàn toàn là sai lầm, thậm chí là vô cùng tai hại. Trong giới thư pháp hiện nay có 3 kiểu người, một là những người mới tập, hai là những người viết chữ và cuối cùng mới là những nhà thư pháp chuyên nghiệp. Hạng đầu tiên, những người mới tập thì nhiều không thể kể hết, có thể là bất cứ ai, người lao động, giáo viên, công nhân... hạng này không thể đi cho chữ được bởi vì họ chưa có kinh nghiệm thực tiễn, mới tiếp xúc với thư pháp nên chưa thể đi cho chữ tùy tiện được. Hạng thứ ba thì là những người đã viết chữ lâu năm, họ có một danh tiếng nhất định trong giới thư pháp Việt và được rất nhiều người biết đến, thế nhưng đa phần những nhà thư pháp chuyên nghiệp thường không mấy khi quan tâm, để ý tới vẻ bề ngoài của mình, thậm chí họ rất đơn sơ, giản dị. Còn mấy hạng thứ đến, là mấy anh viết chữ thuê, người đương nhiên phải xây dựng một vẻ bề ngoài thật hào nhoáng để che lấp đi cái sơ hở, thiếu xót của bản thân để mà bán được hàng thì đó chính là những nhà viết chữ. Con chữ của những người hạng này thường có những điểm rất giống nhau, và thường không mấy có đột phá. Tính nghệ thuật không cao và phục vụ cho số đông quần chúng chưa hiểu biết về thư pháp cũng như nghệ thuật thư pháp. Và chính những người viết thư pháp dạng này cũng là những người dễ vướng vào cái suy nghĩ bán bừa chữ cho người khác nhất. Vì họ vẫn còn chập chững và chưa hiểu được cái nhân duyên, chưa hiểu được mối quan hệ mật thiết giữa nghệ thuật và giá trị của đồng tiền nên thường tham lam, vô độ.
Sự thật thì một nhà thư pháp không đơn giản chỉ là ngồi lên trên chõng và nhìn người rồi phán bừa một câu nào đó và đặt bút viết chữ là có thể kiếm được tiền. Người viết thư pháp phải là người có năng lực, trình độ, hiểu biết được phần nào ý nghĩa của các con chữ để giúp cho người ta nhận thấy những giá trị thực sự, cái chân, thiện mỹ trong từng nét bút.

Có một lần trong dịp dạo chơi xuân Mậu Tuất 2018, tôi có nhìn thấy một ông đồ rất trẻ, vẻ đạo mạo, thư sinh lắm. Khi tiến lại hỏi mua chữ, thì anh ta chỉ cho tôi đôi ba chữ mà anh ta đã viết, hỏi rằng thích chữ nào, tôi chỉ khua tay, nói không thích chữ nào trong số chữ ấy, bảo anh ấy viết cho tôi một chữ, chữ "Trường". Vì tôi nghĩ đây là một chữ có rất nhiều ký tự, muốn thử sức anh đồ trẻ này một chút, nhưng anh ta tỏ ra lúng túng, vẻ đạo mạo ban đầu mất đi từ lúc nào không hay. Gãi đầu, gãi tai và đặt bút viết lên những con chữ run như cầy sấy.

3. Một trào lưu bán chữ có quá nhiều kẻ hám lợi nhảy vào

Điều đó sẽ khiến cho chất lượng con chữ giảm xuống, và đến một lúc nào đó, trí thức của người dân sẽ được nâng lên một tầm cao mới, họ sẽ hiểu thế nào mới là con chữ đẹp, thế nào mới là chữ xấu. Và một đặc điểm quan trọng nhất, đó là đối với những người mới tập viết chữ, họ sẽ không bao giờ có thể sửa được nét bút của mình một khi đã đi sai đường. Chính vì thế đối với những kẻ ăn sổi, viết thư pháp để kiếm tiền cho theo phong trào thì chắc chắn sẽ không thể đi xa được trong tương lai. Họ đã mất đi quá nhiều thứ ở hiện tại chỉ để đánh đổi lấy vài ba trăm nghìn của khác hàng yêu thư pháp.

Trên đây là một bài viết khá tâm huyết của mình về việc bán chữ thư pháp của những người bán chữ hiện nay. Rất hy vọng sẽ được các bạn độc giả, đặc biệt là những người hay chữ quan tâm, yêu thích và chia sẻ thêm cho.